Grondlegger
Fons Mertens studeerde aan de academie van Antwerpen in de afdeling Grafiek met specialiteit lithografie en aanverwante technische toepassingen. Als jonge kunstenaar en door zijn relaties in de Turnhoutse nijverheid kon hij veel waardevolle, nog ambachtelijke machines aankopen tegen een prijs per kilo. Oorspronkelijk installeerde hij zijn eerste atelier in Turnhout, maar zijn zoektocht naar een grotere locatie bracht hem in 1962 naar Kasterlee. In de stallingen van een boerderij in Houtum plaatste hij de drukpersen voor lithografie. Voor de boerderij maakte hij een terras waar de toeristische passage even rustig kon verpozen.
Naast wandelaars en fietsers vonden ook vrienden kunstenaars de weg naar Houtum en ze dronken er graag hun pintjes, terwijl ze eindeloos filosofeerden over kunst en maatschappij. Van het een kwam het ander en zo verdrongen de mensen stilaan de drukpersen. Op de buitengevel kwamen twee planken te hangen waarop in grote letters Atelier Grafiek werd geschilderd. 'De Grafiek' was een feit. Van heinde en verre kwam de jeugd naar Kasterlee om zich te amuseren in de Grafiek.
Maar kunstenaarsbloed kruipt waar het niet gaan kan en Fons moest zijn artistieke ei toch kwijt. Met de hulp van zijn vriend, architect Lou Jansen, trok Fons een nieuwbouw op in de Zaardendijk (nu Masereeldijk). Het gebouw is gebaseerd op de vorm en constructie van een windmolen. Vanuit de Grafiek verhuisden de drukpersen eind jaren 60 naar het gelijkvloerse gedeelte van 'den bol'.
Fons wilde de omliggende gemeenten en Vlaanderen winnen voor zijn unieke verzameling persen en de mogelijkheden van zijn atelier. Omdat hij vond dat het atelier beter geleid kon worden door een officieel organisme nam hij contact op met het departement cultuur. Minister Van Mechelen zorgde in 1972 voor de aankoop van 'den bol'. Het werd een heus 'rijkscentrum voor grafiek' dat tot op de dag van vandaag ver boven zijn regionale functie uitstijgt.
Frans Masereel
Frans Masereel (1889-1972) was een groot Vlaams graficus en houtsnijder. Hij reisde veel, werkte voor verschillende dag- en weekbladen, illustreerde boeken van onder meer Victor Hugo en was leraar.
Hij is één van 'de Grote Vijf' die de Vlaamse grafische kunst na de Eerste Wereldoorlog nieuw leven inbliezen. Twee weken na zijn dood kreeg het Rijkscentrum voor Grafiek in Kasterlee zijn naam.
Grafiekdorp
Kasterlee heeft al meerdere titels gevoerd, onder meer Kabouterdorp en Pompoendorp. Onder impuls van het Frans Masereel Centrum kwam daar nog de titel van Grafiekdorp bij. Naar aanleiding van het tienjarig bestaan van het centrum werd voor de hele duur van de zomervakantie 1982 de medewerking van de horeca-uitbaters van Kasterlee gevraagd. Dankzij een kunstroute kon het brede publiek kennis maken met de kunsttak grafiek. Het doel van het centrum, de grafiekkunst dichter bij de mensen brengen, vond in die totaalactie van het dorp zijn bekroning.